Grootste Utrechtse LHBTI+-evenement
De eerste Utrecht Canal Pride in 2017 was direct een groot succes en werd – ondanks de Coronabeperkingen – elk jaar groter. Robbert Kalff van het Utrechtse queer café Kalff startte dit initiatief uit frustratie over de uitsluiting op de Amsterdamse Pride.
De start
Utrecht Canal Pride beleefde haar eerste editie op 17 juni 2017 als start van het Midzomergrachtfestival. Initiatiefnemer was Robbert Kalff. Queer ‘Café Kalff’ deed onder zijn leiding tot en met 2015 mee aan de Canal Parade in Amsterdam.
Die Canal Parade is een belangrijk onderdeel van Pride Amsterdam, een feestelijk LHBTI+-evenement dat sinds 1996 jaarlijks in de hoofdstad plaatsvindt gedurende het eerste weekend van augustus. De organisatie was vanaf 2014 in handen van de stichting Amsterdam Gay Pride (AGP), tevens verantwoordelijk voor het binnenhalen van de EuroPride 2016. Er kwam kritiek op APG omdat de botenparade te commercieel werd. de EuroPride in 2016 alleen de allermooiste boten laten meevaren met het gevolg dat kleinere ‘homoboten’ niet door de ballotage kwamen, zo ook de boot van ‘Café Kalff’. Dit leidde tot protest en onvrede die, na veel discussie, werd omgezet in een nieuw initiatief: een botenparade op de mooie Utrechtse grachten. De Utrecht Canal Pride was geboren.
Jan van Zanen
Twee belangrijke organisaties waren van meet af aan enthousiast voor het plan: de Gemeente Utrecht en COC Midden Nederland. Verbetering van acceptatie en het vergroten van zichtbaarheid wordt door beide nagestreefd en de verwachting was dat een Utrechtse Canal Pride daar zeker aan zou bijdragen. Robert Kalff en 5 andere enthousiastelingen (Peter Muusers-Meeuwsen, Jelle Klaas Beekhuizen, Roald Stolk, Remy van der Pas en Ralf Mens) richtten vervolgens de Stichting Utrecht Canal Pride (inmiddels Utrecht Pride) op. Ook burgemeester Jan van Zanen schaarde zich onder de enthousiastelingen en op 17 juni 2017 voeren er 27 boten door de Oudegracht en de singels met als slogan ‘Trots door Utrecht’. Dat gebeurde toen nog onder de paraplu van het Midzomergrachtfestival.
Het succes van de eerste editie ontlokte burgemeester Van Zanen meteen na de parade de woorden ‘Een traditie is geboren’. En daar kreeg hij gelijk in, want het jaar daarop, in 2018 was de tweede editie met 41 boten een feit. Ditmaal als zelfstandig evenement op zaterdag 2 juni. Vanaf dat jaar zou de eerste zaterdag van juni de vaste dag van de parade worden. In 2019 voer het (bijna) maximale aantal boten (48) door de Utrechtse wateren.
Snelle groei
Kwamen er in het eerste jaar 25.000 bezoekers op het evenement af, het jaar daarop was dat aantal meteen verdubbeld. Aansluitend op de parade was er in 2017 een tjokvol straatfeest op en rond de Jacobibrug. Dat breidde zich in 2018 uit naar het plein naast de Jacobikerk en naar (buiten)restaurant Roost aan de Singel bij het Paardenveld.
In 2020 en 2021 kon er door de corona-maatregelen geen parade plaatsvinden. In dat laatste jaar kroop het bloed waar het niet gaan kon en de UCP-organisatie voer toch uit: met één boot met aan boord niemand minder dan de kersverse nieuwe burgemeester Sharon Dijksma.
In 2022 kon er weer volop uitgepakt worden. Het werd een zeer speciale en feestelijk editie mede omdat de route met de nieuw opengestelde Catharijnesingel werd uitgebreid. Zo kon er nu voor de eerste keer een volledig rondje gemaakt worden. Met 50 boten en 100.000 bezoekers.
Utrecht Pride heeft zich in korte tijd ontwikkeld tot een waar stadsbreed evenement in de Domstad, feestelijk voor iedereen, op de boot of op de wal. De botenparade levert een grote bijdrage aan de zichtbaarheid van de LHBTI+-gemeenschap en hoopt bij te dragen aan de acceptatie ervan. Het eigen Utrechtse karakter en de enorme verscheidenheid aan deelnemers werken mee aan het succes.
Op zaterdag 26 november 2022 ontving Utrecht Pride de Annie Brouwer Korfprijs.
Robbert Kalff en Kees van den Berg